रमा बुढा मगर -=====

तुलसीपुर, १२ वैशाख २०८० । दाङ तुलसीपुरमा रहेको मालपोत कार्यालय तुलसीपुरमा जग्गाधनी प्रमाण पुर्जा सकिएको छ । गएको फागुन महिनाको अन्तिमतिर पुर्जा सकिएको मालपोत कार्यालय तुलसीपुरका निमित्त प्रमुख खिमराज शर्माले जानकारी दिनुभयो ।  जग्गाधनी प्रमाण पुर्जा सकिएको लामो समयसम्म भूमि व्यवस्था तथा अभिलेख विभागले पुर्जा नपठाएपछि जग्गा किनेर पास गर्नेहरूले जग्गाधनी प्रमाण पुर्जा पाउन सकेका छैनन् । विभागमा पटक पटक जानकारी गराएपनि कुनै सुनुवाई

नभएको निमित्त प्रमुख शर्माले बताउनु भयो ।श्रेस्ता पुर्जा सकिएपछि  कार्यालयले मालपोत कार्यालय सल्यानबाट २ सय ५० , मालपोत कार्यालय लमहीबाट २ सय ५० र मालपोत कार्यालय घोराहीबाट एक सय समेत गरेर ५ सय थान पुर्जा लिएर काम चलाएको कार्यालयले बताएको छ । जग्गा किनेका करिब २ हजार पाँच सय जनाले स्रेस्ता पुर्जा (लाल पुर्जा ) पाउन सकेका छैनन् । कार्यालयमा दैनिक ५० भन्दा बढिले दैनिक जग्गा किनबेच गर्छन् ।२४ लाख रुपैयाँमा ८ कठ्ठा जग्गा किन्नु भएका तुलसीपुर

उपमहानगरपालिका–३ निवासी वीरजंग वलीलाई हिजोआज रातमा निन्द्रा लाग्न छाडेको छ । जग्गा किनेको एक महिनासम्म जग्गाधनी प्रमाण पुर्जा नपाएपछि घरमा परिवारहरूले लालपुर्जा बिनाको जग्गा किनेको भन्दै गाली गर्न थालेको वलीले गुनासो गर्नुभयो । जग्गाधनी पुर्जा लिनका लागि वली एक महिनादेखि मालपोत कार्यालयमा धाउँदै आउनु भएको छ ।यता निमित्त प्रमुख शर्माले पुर्जा सकिएपनि जग्गा किनबेचको काम भने नरोकिएको बताउनु भएको छ ।  बैकमा जग्गा धितो राख्नेलाई सेतो प्रमाण पुर्जा दिएर काम चलाउने गरेको बताउँदै शर्माले एक हप्ताभित्र आउने जानकारी पाएको बताउनुभयो ।

रुकुम पुर्व २६ चैत २०७९, दुई बालिकाको हत्या आरोपमा ७ जनालाई नियन्त्रणमा लिएको छ ।पूर्वी रुकुम जिल्लाको पुथा उत्तरगङ्गा गाउँपालिका–३ रन्मामा बिहीबार दुई बालिकाको शव भेटिएपछि सो घटनाको अनुसन्धानका लागि उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको हो ।यही चैत २२ गते सिस्नो टिप्न घरबाट निस्किएका एकै घरका दिदीबहिनीको चैत २३ गते गाउँ नजिकैको भिरमा शव भेटिएको थियो।

एघार वर्षीया रिना बुढामगर र नौ वर्षीया कालिमाया बुढामगरलाई हत्या गरेर भिरमा फालिएको आशंकामा प्रहरीले शंकास्पद ७ जनालाई सोधपुछका लागि नियन्त्रणमा लिएको प्रहरी नायव उपरीक्षक अञ्जना श्रेष्ठले जानकारी दिए ।दुवै जनाले लगाएको गहना

लुटपाट भएकाले उनीहरुको हत्या गरिएको हुन सक्ने आशंका गरिएको छ ।दुवै बालिकाको शव शनिबार रुकुमकोट ल्याएर परीक्षण गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । अनुसन्धानका क्रममा रहेकाले पक्राउ परेकाको नाम ठेगाना प्रहरीले खुलाएको छैन । यो बिषय अनुसन्धान को क्रममा छ यस बारे थप कुरा अनुसन्धान पछी मात्रै भन्न सकिन्छ श्रेष्ठ ले अगाडी भनिन |

मुलुक संकटले घेरिएको छ, यो अवस्था ल्याउनमा जो कुनै प्रकारले उत्तरदायी छैन, तर कुनै पनि अछुतो छैन । किनकि यो अवस्था ल्याउन राजनैतिक दल, संघ संस्था, नागरिक समाज, बुद्धिजिवी सबै उत्तिकै जिम्मेवार छन् जति राजनीतिक दल छन् । यस्तो संक्रमणको अवस्थाबाट गुज्रदै गरेको, कहालीलाग्दो दिनको प्रत्यक्ष प्रभाव युवा वर्गले भोग्नुपरेको छ जो प्रजातन्त्र पूनः स्थापना समयमा बालक थिए, गणतन्त्र स्थापना हुनेबेला युवा भए अहिले युवाहरु वयस्क भइसकेका छन् । ती वयस्क युवाहरुले आफ्नो अस्तित्व, राष्ट्रको अस्तित्व, आफ्नो संस्कृतिको अस्तित्व जोगाउने अवस्था आएको छ । आफू कुन धरातलमा उभिएको छ छुट्याउनु पर्ने भएको छ । निष्कलंक र निर्दोष युवा वर्गले राष्ट्रको अस्तित्व बचाउनु पर्ने भएको छ । किनकि अरु सबैको परीक्षा भइसकेको छ । यहिलेका दलका नेतृत्व व्यतित्वको पहिचान भैइसकेको छ ।

जनतालाई गुमाराहमा राख्दै देश चलाई रहेका छन । यि नेताहरुबाट थप आशा गर्न सकिने अवस्था देखिदैन समाजमा, राष्ट्रमा निर्दोषको संख्या अत्याधिक छ । तर अपराधीहरुसँग लड्न नसक्नेहरुको गणना गर्नुको के अर्थ रह्या जो कुनामा बसेर गुनासो मात्र गर्छ । अपराध सहनु र भोग्नु पनि त अपराध नै हो । त्यसैले भन्ने गरिन्छ अपराध गर्नुभन्दा अपराध सहने झन् ठूलो अपराधी हो । आज त्यस्तै हुन गएको छ नत्र भने समाजमा निर्दोषको संख्या धेरै हुँदाहुँदै पनि जताततै हत्या, हिंसा, बलात्कारको श्रृंखला बढ्दै गएको छ । यसको प्रतिकार गर्न नसक्नुको कारण मनोबल कमजोर हुनु हो । युवामा प्रतिकार गर्ने क्षमता क्षण हुनु हो । यो सबै अस्थिरताको कारणले हो । विश्वको इतिहास हेर्दा राष्ट्रलाई अग्रगामीतिर डो¥याउने वर्ग नै युवा हो । त्यसैले हाम्रो देशको सम्पूर्ण आशा र भरोसा पनि युवा वर्गमा नै छ । नेपालमा २००७ साल, २०४६ सालमा जति राजनैतिक परिवर्तन भयो त्यो सबै युवा वर्गको कारणले नै भएको हो । २०४६ सालमा परिवर्तन ल्याउने युवाहरुले ठूलो धोका खायो किनकि त्यो परिवर्तन २०५२ साल अर्थात छोटो अवधिमा असफल सिद्ध भयो । किनभने देशमा न भौतिक विकास हुन सक्यो न त सिद्धान्त र नैतिकतामा आधारित समाज व्यवस्था कायम भयो । गरिबीको रेखा निरन्तर बढ्दै गयो ।

नैतिकताको धरातल अद्योगामी भयो । परिवर्तन र त्यसको प्रतिक मानिएको संविधान हुने खानेका लागि मात्र भयो, धनी गरिबबीचको भेद बढ्दै गयो, नयाँ धनी पैदा भए, सामान्यजन देशबाट पलायन भए । गरिबलाई जीविकाको अधिकार प्राप्ति भएन र त्यसको लागि कुनै व्यवस्था पनि गरिएन र गर्ने पनि कुनै सोच थिएन । यी कारणहरुले गर्दा युवा वर्गले फेरि २०६२÷६३ आन्दोलन गरे नयाँ राजनैतिक परिवर्तन ल्याए । परिवर्तन पश्चात देशका सबै भू–भागमा क्षेत्र–जातिको नाममा संगठन खडा भए । जाति, क्षेत्रलाई राजनैतिक साघुरो घेराभित्र कैद गरी राजनैतिक दलहरु आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्न तल्लीन देखिएका छन् । फेरि युवा वर्गलाई धोका दिने दाउमा छन् । किनकि राजनैतिक दलहरुले युवा वर्गलाई एकजुट हुन नदिनुको लागि र सधै युवाको काँधमा चढेर राजनैतिक स्वार्थ पूरा गर्नको लागि विभिन्न बहाना गर्र्दैछन् । युवा–युवाबीच फुट ल्याउनलाई जनवर्गिय संगठनको बाहनामा मिल्न दिएका छैनन् । बिद्यार्थीहरु बिद्यार्थीहरुको समस्या समाधानको लागी होइन जनवर्गिय संगठनको काम गरिरहेका छन् । राष्ट्र सेवक कर्मचारी , शिक्षक , प्रध्यापक , पत्रकार , बुद्धिजीवि कोही पनि स्वतन्त्र छैनन् सवै बाधिएका छन् । युवा दस्ता गठन गर्नको लागि होडबाजी गर्छन् । चित्त नबुझे हतियार उठाउने धम्की दिन्छन् ।

देश अर्थतन्त्रमा जर्जर छ त्यस तफै कसैको ध्यान छैन । वास्तवीक अवस्थाको निराकरणका बारेमा कहि कतै बहस हुदैन् । देशका बाहुवल र बुद्धिवल सवै युवाहरु पलायन हुदैछन् ।यो देशकोलागी दुर्भाग्य हो । त्यसैले युवा वर्गहरु राष्ट्रको लागि सचेत हुने अवस्था आएको छ । किनकि आज यी राजनैतिक दलका नेतृत्व व्यक्तिहरुका कारणले गर्दा विश्वका महाशक्ति राष्ट्रहरुको प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रुपले देश क्रिडास्थल बनेको छ । देशको अस्मिता लुटिएको छ । राष्ट्रमाथि प्रश्न चिन्ह खडा भएको छ । जनता निरह छन् । मुकदर्शक भएका छन् । त्यसैले सबैको आश्रय र साझा उद्देश्य राष्ट्र नै हो । राष्ट्रलाई चिन्तन र संगठनको केन्द्रविन्दु सम्झनु पर्दछ । राष्ट्र बाहेक अरु कुनै पनि विषय सबै नेपालीको साझा हुन सक्दैन । त्यसै विन्दुको वरिपरी नेपाली समाजलाई घुमाउने लक्ष्य लिनु पर्दछ । क्रान्तिकारी चिन्तन गर्नेले राष्ट्रहितको लागि जाति, क्षेत्र, भाषाको आधारलाई छोड्नु पर्दछ । यी मध्ये कुनै एक वा अनेक आधार बोकेर हिड्ने व्यक्ति वा संगठन राष्ट्रवादी हुन सक्दैन र प्रजातन्त्रवादी पनि हुन सक्दैन ।

त्यसैले युवावर्गहरुले अग्रगामी राष्ट्रवादको लागि नेतृत्व लिन सक्नुपर्दछ र त्यो नेतृत्व राष्ट्रहितको लागि हुनुपर्दछ । समाजिक रुपान्तरण नभएर भौतिक विकासले मात्र मुलुक संमृद्धिशालि बन्न सक्दैन । समाजिक रुपान्तरणको लागि युवा बर्गले धर्म संस्कृति ,परम्परालाई जगेर्णा गर्दै समय अनुसार परिवर्तण गर्नू पर्दछ । कुनै पनि परिवर्तण एकै चोटि गर्दा त्यसको असर समाजमा नराम्रो पर्न सक्छ । तसर्थ क्रान्तिकारी चिन्तन बोकेका युवाहरुले मुलुकको भविष्यको सोच राख्दै आर्थिक भौतिक समाजिक रुपान्तरणको लागि विभिन्न संगठनमा आस्था राखे पनि साझा उद्देश्यको लागि विवाद नगरि एकै थलोमा बसेर वहस गर्न सक्ने वाणिको बिकास गरौ जस्ले गर्दा हाम्रो मुलुक अग्रगमण तिर जाने छ ।

बिर बहादुर बि क- तुलसीपुर बाट -===

तुलसीपुर ६ फाल्गुण २०७९,, राता रंग का टिशर्ट लगाएका हातमा थाली डिकची खाने पानी को जार र खाना का परिकार लिएर १४/१५ जना मान्छे दाङ को तुलसिपुर स्थित बस पार्क नजिक रहेको चौतारोमा आइ पुग्छन | त्यहाँ आइ पुग्दा बित्तिकै माइक बाट बोल्न थाल्छन की आउनुस खाना खानुस,, पैसा लाग्दैन,, पैसा तिर्नु पर्दैन, निशुल्क खाना खानुस हामी तपाइँ हरु लाइ खाना

खुवाउन का लागी यो ठाउँमा आज पनी आइ पुगेका छौं | विगत लामो समय देखी यो क्रम चली रहेको देखिन्थ्यो | शनिवार फागुन ६ गते राप्ति पहिचान डटकम को टिमले यो सामाजिक काम लाइ पछ्याउने निधो गरे अनुसार बिहान ९ बजे उक्त स्थानमा हाम्रा समाचारदाता हरु पुग्दा यो क्रम जारी थियो | यसो हेर्दा सहारा बिहिन जस्तै देखिने बुढापाका र बालबालिका

लगाएर १५ /१६ जना मानिस हरुले त्यो त्यो ठाउँमा खाना खाइ रहेका थिए | हामी त्यहाँ पुगेर खाना खाइ रहेका हरु लाइ खाना कस्तो छ? मीठो छ की छैन, खाना खाइ सके पछी पैसा माग्छन की माग्दैनन भनी सोध्दा खाना मिठो छ र पैसा तिर्नु पर्दैन भनी जवाफ फर्काए | आज को खाना हामीले पनी यहीं खानु पर्छ राप्ति पहिचान डटकम का प्रकाशक तथा कार्यकारी सम्पादक एग्गे

बहादुर बुढा ले भने पछी हाम्रो टिम ले पनी त्यहीं खाना खाने निधो गर्र्यो | शिवरात्री भएकाले आज को खाना मा हलुवा पुरी र तरकारी खुवाइएको थियो | प्रति दिन ६०/७० जना लाइ यसरी नै खाना खुवाउने काम तुलसीपुर श्थित् जय शिव महाकाल क्लब ले गर्दै आइ रहेको छ | जसको केइ छैन,, जसको कोइ छैन गरिब दुखी र असहाय हरु लाइ यसरीनै दिनहुँ खाना खुवाई रहेका

छौं हाम्रा थालीमा हलुवा पुरी राख्दै शेर बहादुर घर्ती ले राप्ति पहिचान लाइ बताए | मानसिक रोगी हरु ले फोहोरमा फालिएको खाने कुरा र असहाय अशक्त हरुले मागेर खाना खाइ रहेको देखे पछी ती मानिस हरुले कम्तिमा साँझ बिहान पेट भरी खान पाउन भन्ने हेतुले हाम्रो क्लब ले यो खाना खुवाउने कामको थालनी गरेको हो घर्ती ले अगाडी भने | हामी खाना पनी आफै

पकाउछौँ खाना खुवाउन पनी आफै आउछौं आज १०९ दिन भयो यसरी नै गरिब दुखी र असहाय अशक्त हरु लाइ खाना खुवाउन हाम्रा दिन बित्ने गरेका छन् अर्का सहभागी शम्भु बुढा ले बताए | गरिब दुखी हरुको भोक र प्यास को बिरुद्द हाम्रो अभियानले बिस्तारै नागरिक को बिश्वास जित्न थालेको छ बुढा बताउछन |निशुल्क स्वस्थ खाना खुवाउने यो पुन्य काम तुलसीपुर

बजार क्षेत्रमा रहेका असहाय गरिब दुखी र अलपत्र परेका नागरिक हरु लाइ सहारा बन्न पुगेको छ | निशुल्क स्वस्थ खाना खुवाउने पुण्य काममा गोपाल सुनार शेर बहादुर घर्ती शम्भु बुढा नयन बहादुर पुन होम बहादुर वली प्रविण शाह सुभाष के सी दिपक बुढाथोकी प्रतिभा भण्डारी मिठु सुनार निरक बिस्ट सावित्रा खडका ठगेंद्र के सी र प्रदिप के सी लगायतका मानिस

सहभागी रहेका छन् | यी दयालु युवा हरुको निशुल्क खाना खुवाउने काम हुने खानेका लागी हाँसो ठट्टा जस्तै लागे पनी हुँदा खाने र गरिब दुखी तथा असहाय अशक्त मानिस हरुका लागी भोक प्यास मेटाउने र जिबन जिउन सहारा को रुप धारण गरी रहेको हामीले पाएका छौं राप्ति पहिचान डटकम का प्रकाशक तथा कार्यकारी सम्पादक ले समाचार डेस्क लाइ बताए |

रमा बुढा मगर -=====

तुलसीपुर २४ माघ २०७९,पश्चिम फर्केको गेट गेट भित्र पुर्व,उत्तर र दक्षिण तर्फ ठुला ठुला भवन हरु, यो दृश्य हो दाङको तुलसीपुर १७ बनकटटीमा रहेको शहिद स्मृति आवासीय माद्यामिक बिद्यालय को |माघ २४ गते बिहान ९-३० बजे राप्ति पहिचान डटकम का प्रकाशक डटकम one/one त्यहाँ पुग्दा मग मग मिठो खाना को वासना आइ रहेको थियो भने बालबालिका हरु बिद्यालय परिसर भित्र ओहोर दोहोर यता उता गर्दै थिए भने उनी हरु खुशी मुद्रामा देखिन्थे | कारण थियो आज उनी हरु

अध्ययन गरी रहेको विद्यालयले १०औ वार्षिक उत्सव मनाइ रहेको थियो | हुन् लाइ त्यो बिद्यालय पनी सामुदायिक बिद्यालय नै हो तर त्यहाँ १० वर्षीय जनयुद्दमा ज्यान सहादत प्राप्त गरेका वा यातना पाएका, युद्दमा घाइते भएका,अपांग भएका र वेपत्ता पारीएका हरुका छोरा छोरी र नाती नातीनी हरुले आवासीय रुपमा कक्षा के जी देखी कक्षा १२ सम्म निशुल्क पढ्दै आइ रहेका

छन् भने उनी हरुलाई लत्ता कपडा र खाना बस्न समेत् सरकारले ब्यबश्था गरेको छ |२०६६ सालमा स्थापना भएको उक्त बिद्यालयमा हाल कक्षा १ देखी १२ सम्म ५६७ जना र प्राविधिक शिक्षा तर्फ १०७ जना गरी कुल ६७४ बालबालिका हरु अध्ययनरत छन् | १० वर्षीय युद्दको एउटा मार्मिक दृश्य पनी त्यहाँ देखिन्छ किन भने त्यहाँ अध्ययनरत बालबालिका हरु मध्य

कती का बाउ छैनन्,कती का आमा छैनन्, कती का बाजे छैनन्, कतीका बाउ बाजे आमा वेपत्ता छन् उनी हरु कहाँ छन् कसै को अत्तो पत्तो छैन | १० वर्षीय गृहयुद्द ले दिएको हृदय चरचराउने घाउ,कहिल्यै नथामिने आँशु र बगेको रगतको आहाल बाट उठेर हाल त्यहाँ खुशी खुशी र हाँसो हाँसोका लागी एउटा शिशु हुर्की रहेको पनी देखियो |

तर युद्द का सम्झना ताजै भएको पनी त्यहीं देखियो | ६७४ जनाको हुलमा निजाएर फोटो सुट गरेका डटकम one/one लाइ दुइ जना बालिकाको मलिन अनुहार ले पिडा अझै कम भइ नसकेको र त्यो पीडाले कहीं न कहीं कुनै न कुनै रुपमा ती द्वन्द पिडित सन्तती हरु लाइ निर्मम रुपमा कस्ट दिइ रहेको पनी प्रस्ट महसुस भएको छ | यती मात्रै नभएर वार्षिक कार्यक्रममा जब

द्वन्दपिडित बालिका हरुले शहिद हरु हाँसी रहेको बोलि रहेको भन्ने शहिद प्रती समर्पित भाव बोलेको रास्ट्र भक्त गीतमा नृत्य गर्न थाले तब त्यहाँ उपश्थित सबै लाइ भावुक मात्रै बनाएन सबैका मन मस्तिष्क लाइ युद्दको त्यो कहाली लाग्दो निर्मम दिन हरु लाइ सम्झिन बाध्य बनायो | कार्यक्रममा अतिथी को रुपमा मन्चमा बसेका तत्कालिन नेकपा माओवादीका नेता हाल नेकपा का नेता बल बहादुर वली [सितल ]को अनुहार त्यो क्षण गम्भीर भएको देखिन्थ्यो |समाचार संकलन गर्न त्यहाँ पुगेका राप्ति

पहिचान डटकमका प्रकाशक डटकम one/one को पनी आँखा रसाउन पुगे उनले राम्ररी भिडियो समेत खिच्न सकेनन, किन की उनी पुर्व- माओवादी कार्यकर्ता हुन् | जे होस् माओवादी हरुले शहिद स्मृति आवासीय माद्यामिक तहको बिद्यालय खोलेर १० वर्षीय युद्दमा शहिद भएका वेपत्ता भएका र घाइते भएका हरुका छोरा छोरी हरु लाइ निशुल्क पढाउने ब्यबश्था मिलाई दिएको

देख्दा खुशी मलाइ पनी खुशी लाग्यो डटकम one/one ले समाचार डेस्क लाइ भने | कार्यक्रममा प्राध्यापक धनेश्वर पोख्रेल [ आचार्य ] ले विद्यालयको प्रगती प्रतीवेदन र समस्या का बारेमा प्रकाश पारेका थिए |उक्त बिद्यालयमा अध्ययनरत बालबालिका हरुका लागी ब्यबश्थित छात्र/छात्रावास र खाना नास्ता र हप्तामा एक छाक मासु समेत दिने गरीएको छ |

बिर बहादुर बि, क, शान्तिनगर 3, माघ,16

बि, पी मा, बि, शान्तिनगर 3को निर्वाचन सम्पन्न भयको हो, संयुक्त समुह र नेपाली काँरेश गरि दुई प्यानल चुनाबमा होमीयाका थिय, जसमा संयुक्त प्यानल कर्मस, हात्ती चिन्न रुद्र रकाल 251

छाता,ईन्द्र बहादुर रोका 241

घर, सिमा बुढाथोकी 242

साइकल शान्ति छन्त्याल 242

ल्याउदा काँरेश उमेदबार पार्वती पुन,220

गाई, तुल्सी गिरी 221

मानिस, निम तिवारी 220

घडी, फुल मति चौधरी 214

ल्याई संयुक्त प्यानल का विजय भयको निर्वाचन स मितिका संयोजक, शान्तिनगर गा, पा, शिक्षाशाखा प्रमुख, सुमन पाण्डेले जानकारी दियका छन्l

काठमाडौं । प्रहरीको गोली लागेर घाइते भएका भारत ओडिशा राज्यका स्वास्थ्यमन्त्री नवकिशोर दासको मृत्यु भएको छ । आइतबार दिउँसो एक सार्वजनिक कार्यक्रममा जाने क्रममा दासमाथि एक प्रहरीले गोली हानेका थिए ।

गोली लागेलगत्तै उनलाई हवाई एम्बुलेन्समार्फत् उपचारका लागि भुवनेश्वरस्थित एक निजी अस्पताल लगिएको थियो । चिकित्सकहरुले स्वास्थ्यमन्त्री दासलाई बचाउन कोसिस गरे पनि असफल भएको बताएका छन् ।

भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी, ओडिशाका मुख्यमन्त्री नवीन पटनायकलगायतले स्वास्थ्यमन्त्री दासको निधनप्रति शोक व्यक्त गरेका छन् । स्वास्थ्यमन्त्री दासको हत्याको कारण खुलेको छैन । मुख्यमन्त्री पटनायकले घटनाको अनुसन्धान गर्न क्राइम ब्रान्चलाई जिम्मा दिइएको बताएका छन् ।

सन् २०१९ को विधानसभा चुनाव अगाडि दासले कांग्रेस पार्टी परित्याग गरी बीजु जनता दल (बीजेडी)मा प्रवेश गरेका थिए । बीजेडीका वरिष्ठ नेता दास पहिलो पटक क्याबिनेट मन्त्री बनेका थिए ।

आइतबार झारसुगुडाको बज्रराजनगर भन्ने स्थानको गान्धी चोकमा उनीमाथि भारतीय प्रहरीका असईले गोली हानेको प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् ।

रमा बुढा मगर -====

तुलसीपुर १५ माघ २०७९, नेकपा माओवादी केन्द्र निकट पत्रकार हरुको संगठन प्रेस सेन्टर नेपाल ले आफ्नो १९ औ वार्षिक उत्सव बिभिन्न कार्यक्रम गरी मनाएको छ |सो ही अवसरमा प्रेस सेन्टर नेपालको तुलसीपुर नगर इकाई कमिटि ले तुलसीपुरको वि पी चौकमा दिप प्रज्वलन गरेर केन्द्रीय कार्यक्रम अन्तर्गत वार्षिक उत्सव मनाएको हो | प्रेस सेन्टर नेपाल को तुलसीपुर नगर अध्यक्ष तथा दाङ जिल्ला उपाध्यक्ष दामोदर बस्नेत राकेश को अध्यक्षतामा भएको दिप प्रज्वलन कार्यक्रममा नेपाली कांग्रेस निकट प्रेस युनियनका पत्रकार बालाराम खडका,राप्रपा निकट मिडिया नेपालका बम्शी शर्मा लगायतको उपश्थिती रहेको थियो| कार्यक्रमको संचालन प्रेस सेन्टर नेपाल तुलसीपुर नगर इकाई कमिटी का सचिव सुमन के सी ले गरेका थिए |

काठमाडौं,६ माघ । सभामुख देवराज घिमिरेले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिनुभएको छ । आज शुक्रवार बिहान राष्ट्रपति कार्यालय शीतल निवासका राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले सभामुखमा निर्वाचित घिमिरेलाई शपथ गराउनुभएको हो । यस्तै नवनिर्वाचित सभामुख घिमिरेले स्वतन्त्र र निष्पक्षरूपमा काम गर्नका लागि पार्टीको सम्पूर्ण जिम्मेवारीबाट अलग भएको बताउनुभएको छ ।

आज उहाँले विज्ञप्ति निकालेर सभामुख पदको भूमिकालाई स्वतन्त्र र निष्पक्षरूपमा निर्वाह गर्नका लागि एमालेको पार्टी सदस्यता र पार्टीसम्बद्ध सम्पूर्ण राजनीतिक, साङ्गठनिक जिम्मेवारीबाट अलग भएको जानकारी गराउनुभएको हो ।प्रतिनिधि सभाको हिजो बिहीवारको बैठकमा नेकपा एमालेका देवराज घिमिरे सभामुखमा निर्वाचित हुनुभएको थियो ।

२०७९ पुष २० गते बुधवार

दाङ । लुम्बिनी प्रदेश सरकारले संघीय कानुनलाई आधार मानेर नदीजन्य उद्योग सञ्चालनका लागि एउटा मापदण्ड बनायो । मापदण्ड विपरित भए नभएको सन्दर्भमा लुम्बिनी प्रदेश सभा सार्वजनिक लेखा समितिका सभापति डिल्ली बहादुर चौधरीको संयोजकत्वमा करीव तीन वर्ष अघि लुम्बिनी प्रदेशका बाह्रवटै जिल्लामा रहेका क्रसर उद्योगहरुको अनुगमन पनि गरियो । अनुगमन समितिले प्रतिवेदन प्रदेशसभामा बुझाउँदा अधिकांश क्रसर उद्योगहरु तोकिएको मापदण्डमा नरहेको उल्लेख

गरियो । प्रदेश सरकारले छ महिनाको समय दिएर ती उद्योगहरुलाई नयाँ मापदण्डमा ल्याउन जिल्ला प्रशासन तथा स्थानीय सरकार र जिल्ला समन्वय समितिलाई पनि निर्देशन दियो । तर तीन वर्ष अघिको निर्देशन अझै पनि कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । न जिल्लामा मापदण्ड विपरित सञ्चालनमा आएका ती क्रसर उद्योगहरुलाई मापदण्डमा ल्याउने प्रयास सार्थक भयो, न त उनीहरुलाई कानुनी कारवाही गर्ने हैसियत तीनै तहका सरकारले राखे ।

प्रदेश सरकारले तय गरेको मापदण्डमा खोलाको वर्षातको वहावको किनाराबाट ५ सय मिटर टाढा, धार्मिक महत्वका पोखरी तथा घाटबाट ५ सय मिटर, २२० केभिभन्दा कमको हाइटेन्शन लाइनबाट १ सय मिटर, त्यो भन्दा माथिको हाइटेन्शन लाइनबाट ५ सय मिटर, शिक्षण संस्था, स्वास्थ्य संस्था तथा धार्मिक महत्वका स्थलबाट १ किमि, निकुञ्ज तथा आरक्ष क्षेत्रबाट १ किमि, घना

बस्तीबाट १ किमि, वन क्षेत्रबाट १ किमि, पक्की पुलबाट ५ सय मिटर, राष्ट्रिय लोकमार्गको राइट अफ वे बाट ५ सय मिटर स्थानीय स्तरका कृषि तथा ग्रामिण सडकबाट १ मिटर तथा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट २ किमि टाढा मात्र क्रसर तथा वासिङ उद्योग सञ्चालन गर्ने मापदण्ड बनायो । तर यहाँ दर्ता भएर सञ्चालनमा आएका ३२ वटा वालुवा वासिङ उद्योग र १२ वटा क्रसर

उद्योग कुनैले पनि राज्यले तोकेको मापदण्ड पुरा गर्न सकेका छैनन् । अधिकांश उद्योगहरु त खोला किनारा होइन, खोलामै सञ्चालनमा छन् । राजमार्गदेखि एक सय मिटरको दुरी भित्रै ती उद्योगहरु सञ्चालन भैरहँदा निगमनकारी निकाय मौन छन् ।

मापदण्डमा ल्याउन न जिल्ला समन्वय समितिबाट कुनै समन्वयकारी भूमिका निर्वाह हुुन सक्यो, न स्थानीय प्रशासनले मापदण्डमा नआउने उद्योगहरु बन्द गराउन सक्यो, नत स्थानीय सरकारबाटनै त्यो विषयमा अर्थपूर्ण पहल हुन सक्यो । यो अवस्थाले जिल्लामा मापदण्ड विपरितका क्रसरहरु खुलेआम सञ्चालन भैरहेका छन् । यसअघिसम्म जिल्ला घरेलु कार्यालयमा

दर्ता नवीकरण हुने नियमलाई पनि सरकारले परिवर्तन गरेर उद्योग विभागमै दर्ता नवीकरणको नियम बनाएपछि ती मध्ये अधिकांश उद्योगहरुको नवीकरण समेत हुन सकेको छैन । वर्षौदेखि नवीकरण नभएरै सञ्चालन भैरहेका ती उद्योगहरुबाट राज्यलाई करोडौं रुपैया बराबरको राजश्व पनि गुमेको छ ।

अर्को दुर्भाग्यपूर्ण अवस्था भनेको बालुवा वासिङ उद्योगको अनुमति लिएर खुलेआम क्रसर उद्योगको काम गरिरहेका कम्तिमा एक दर्जन उद्योगहरु छन् । ती उद्योगहरुलाई बन्द गराउन जिल्ला प्रशासन कार्यालयले बारम्बार ताकेता गर्यो, ताला पनि लगायो, तर पछि के सर्तमा ती उद्योगहरुका ताला खोलिए, कसैलाई पनि यो विषयमा पत्तो हुन सकेको छैन ।

अनुमतिनै नलिएर क्रसर उद्योगको काम गर्ने उद्योगमा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका सक्रामखोला स्थित स्वर्गद्वारी स्क्रीन प्लान्ट प्रालि, जनविश्वास वालुवा वासिङ उद्योग ग्वारखोला, गणेश वालुवा वासिङ उद्योग तुलसीपुर, के एण्ड एस वालुवा प्रशोधन उद्योग तुलसीपुर उपमहानगरपालिका(१२, मंगलम वालुवा वासिङ उद्योग तुलसीपुर उपमहानगरपालिका(१२, वागर बाबा वालुवा

प्रशोधन उद्योग, सतबरीया, जय बागेश्वरी बालुवा प्रशोधन उद्योग सतबरीयालगायत रहेका छन् । ती मध्ये केहीले कम्पनी रजिष्टारको कार्यालयबाट क्रसिङको अनुमति लिने प्रक्रिया सुरु भएको बताए पनि अझैसम्म स्वीकृति आए नआएको सम्बन्धित निगमनकारी निकायलाई जानकारी छैन ।

यो विषयमा प्रमुख जिल्ला अधिकारी हिरालाल रेग्मीले यो विषयमा जिल्ला समन्वयमा जानकारी लिन आग्रह गरे । जिल्ला समन्वय समितिले अनुगमन गरेर बन्द गराउन आग्रह गरेपछि मात्रै स्थानीय प्रशासनले कारवाही प्रक्रिया अघि बढाउने बताए । क्रसर उद्योगको अनुगमन र उनीहरुलाई मापदण्डमा ल्याउने काम जिल्ला प्रशासनको नभएको प्रजिअ रेग्मीले बताए । यो विषयमा जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख नित्यानन्द शर्मालाई फोन गर्दा सम्पर्क हुन सकेन ।

ठेक्का लागेनन् खोला, गुम्दै राजश्व
यसैबीच जिल्लाका कुनै पनि पालिकाहरुले नदीजन्य पदार्थको नयाँ ठेक्का लगाउन सकेका छैनन् । देउखुरीका राप्ती, राजपुर र गढवाले ठेक्का प्रक्रियाका लागि प्रारम्भिक वातावरणीय प्रभाव मुल्याङ्कन प्रतिवेदन(आइइइ) बनाएर चुरेमा सिफारीस गरेपनि चुरेबाट अन्तिम स्वीकृति आइसकेको छैन । अन्य पालिकाहरुले आइइइ नै गर्न भ्याएका छैनन् । ‘ठेक्का प्रक्रिया सुरु नहुँदै अबैध

उत्खनन् अचाक्लि भएको छ, यसले दैनिक दस लाख जतिको राजश्व पालिकाले गुमाइरहेको छ’, गढवा गाउपालिकाका अध्यक्ष यमनारायण पाख्रेलले अघिल्लो साता जंगलकुटिमा आयोजना भएको अन्तरपालिका घुम्ति बैठकमा मुख्यमन्त्री लगायत प्रहरी प्रशासनको उपस्थितिमा भने  ।

गढवाको जस्तै देउखुरी क्षेत्रमा राप्ती नदी र अन्य खहरे खोलाहरुमा दिनरात अवैध रुपमा नदीजन्य पदार्थको चोरी निकासी भैरहेको छ । ती नदीजन्य पदार्थ विकास निर्माणमा नभएर सोझै क्रसर उद्योगमा लैजाने गरीएको स्थानीयबासीहरुले बताएका छन् । अधिकांश क्रसर उद्योगहरुमा यस्तै नदीजन्य थुप्रो पहाड जस्तै बनेको छ । तर निगमनकारी निकायबाट यी उद्योगहरुको

अनुगमन गरी स्टक प्रमाणितको काम समेत हुन सकेको छैन । यसले गर्दा जिल्लाको करोडौंको राजश्व दिनदिनै गुमिरहेको छ । स्थानीय पालिकाहरुको प्रमुख राजश्वको श्रोत यसरी गुमिरहँदा स्थानीय सरकार समेत मौन बसिरहेका छन् । नदीजन्य पदार्थको अबैध उत्खनन् तथा उद्योग सञ्चालनमा जनप्रतिनिधिहरुकै आसेपासेहरु जोडिएका कारण पनि नदीजन्य पदार्थको राजश्व उठाउन स्थानीय सरकारलाई चुनौति रहेको स्थानीय नागरिकहरुले बताएका छन् ।