रमा बुढा मगर -=======
तुलसीपुर २६ जेठ २०८० ,दाङ को घोराही तुलसीपुर चारलेन सडक निर्माण कार्य उत्तानो मती, उधो गती र उछिन्नो प्रगती भएर सो सडकमा यात्रा गर्ने दाङवासी नागरिकले हिलो धुलो र ज्यानको जोखिम मोली रहेका बेला प्रधामन्त्री पुष्पकमल दाहल प्रचण्ड दाङ आउने भए पछी दाङ मा १ सय ७२ मिटर सडक कालोपत्रे हुने भएको छ | प्रधानमन्त्री प्रचण्ड यही जेठ ३१ गते दाङको
बेलझुण्डीमा अवश्थित नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयको दिक्षान्त समारोहमा सहभागी हुन् दाङ आउने भए पछी दाङको घोराही तुलसीपुर चारलेन सडक संग सटेको नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयको उत्तर तर्फको प्रवेश द्वार देखी भित्र पसेर विश्वविद्यालयको पुर्व तर्फको प्रवेश द्वार सम्मको १७२ मिटर सडक कालोपत्रे हुन् लागेको हो | बिश्वबिद्यालयले दिक्षान्त समारोहका बारेमा
जानकारी गराउन बोलाएको पत्रकार सम्मेलनमा पत्रकार हरुले सडक बारे प्रश्न सोधे पछी यस्तो कुरा बाहिर आएको हो | प्रधानमन्त्री ज्यु दिक्षान्त समारोहमा भाग लिन आउने भए पछी लुम्बिनी प्रदेश सरकारको अर्थ मन्त्रालयको बजेटमा उक्त सडक पिच हुन् लागेको कुरा विश्वविद्यालयका एक अधिकारीले पत्रकार हरुलाई जानकारी गराए | यसै बिषयमा हामीले लुम्बिनी
प्रदेश का अर्थ मंत्री धन बहादुर मास्की राजेश लाई फोन गरेर प्रचण्ड लाई १ मिनेट हिंड्नका लागी तपाई हरुले १० लाख खर्च गरेर पिच बाटो बनाइदिन लाग्नु भा रैछ घोराही तुलसीपुर चारलेन सडकमा ज्यानको जोखिम मोलेर यात्रा गर्न बाध्य नागरिकको चित्कार सुन्नु, हेर्नु भा छ की छैन? यस्तो काम गर्न तपाई लाई अलिक अप्ठेरो लाग्यो की लागेन? भनेर सोधनी गर्दा दाङको
बेल्झुन्डी स्थित विश्वविद्यालयमा भौतिक पूर्वाधार बिकास गर्नु लुम्बिनी प्रदेश सरकारको कर्तब्य र दायित्व भित्र पर्ने भएकाले त्यो १७२ मिटर सडक कालोपत्रे हुन् लागेको हो त्यो बाटो प्रचण्डका लागी बनाउन लागेको होइन भनी जवाफ फर्काए | त्यस्तै घोराही तुलसीपुर चारलेन् सडक बनाउने प्रदेश सरकारको बलबुता भन्दा बाहिरको बिषय भएकाले पनी मैले केही गर्न सक्ने
अवश्था छैन तर पनी त्यो चारलेन् सडक लाई अलपत्र पार्ने ठेकेदार कम्पनी लाई कालो सूचीमा राखेर नेपालमा फेरी त्यो ठेकेदार कम्पनीले कतै पनी काम नपाउने गरी सुचिमा राख्न केन्द्र सरकार लाई अनुरोध गरेका छौं मास्कीले राप्ती पहिचान लाई बताए | यता यही बिषयमा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका का इन्जिनियर पवन योगी लाई फोन गरेर प्रधानमन्त्रीको स्वागतका लागी के
कस्ता भौतिक पूर्वाधार हरु निर्माण हुदैछन भनी प्रश्न गर्दा प्रधानमन्त्री नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयको दिक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्न बेलझुण्डी आउने भए पछी विश्वविद्यालय परिसरमा ४ मिटर चौडाई र १७२ मिटर लम्बाई रहेको कालोपत्रे सडक निर्माणको चरणमा रहेको र उक्त सडक बनाउन १० लाख रुपैयाँ लुम्बिनी प्रदेश सरकारको आर्थिक मामिला मन्त्रालय बाट
अख्तियारी बजेट आएको कुरा बताए | बेश बिछाउने काम सम्पन्न भई सकेको छ अब कालोपत्रे राख्न मात्रै बाँकी छ योगीले हामी संग भने | जे होस घोराही तुलसीपुर चारलेन सडकमा तड्पी रहेका नागरिक का लागी केही गर्न नसक्ने सरकारका प्रधानमन्त्री लाई २ मिनेट हिंड्न का लागी १० लाख खर्च गरेर सडक पिच गर्ने कामले नागरिक तहमा चर्चा पाएको छ |
तुलसीपुर । लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री डिल्ली बहादुर चौधरीले दाङको तुलसीपुरमा रहेको राप्ती प्रादेशिक अस्पताललाई दुई बेडमा अस्पताल बनाउने प्रक्रियामा आफूहरू लागेको बताउनुभयो ।
मंगलबार १६ औँ गणतन्त्र दिवसका अवसरमा राप्ती प्रादेशिक अस्पतालका बिरामीहरूलाई फलफूल वितरण कार्यक्रममा बोल्दै उहाँले दाङलाई मात्र नभई लुम्बिनी प्रदेशलाई नै कसरी राम्रो बनाउने भन्ने बारेमा आफूहरूकै सोच रहेको पनि बताउनुभयो ।
उहाँले प्रदेशका दुई वटा प्रादेशिक अस्पतालहरू रहेको भन्दै यि अस्पतालहरू अरु अस्पतालहरूको स्रोत केन्द्र रहेको समेत बताउनुभयो । उहाँले राप्ती प्रादेशिक अस्पताल दाङका मात्र नभइ कर्णाली प्रदेशको बिरामीहरू पनि यहाँ उपचार गर्न आउने भएकाले यसलाई अझ राम्रो बनाउन सबैको ध्यान केन्द्रित हुनु पर्ने समेत धारणा व्यक्त गर्नभयो ।
यस्तै उहाँका अनुसार लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको विकासको लागि करिब ६ अरबको टेन्डर प्रक्रिया अगाडि बढेको छ । तुलसीपुरमा रहेको राप्ती प्रादेशिक अस्पताललाई पनि सुविधा सम्पन्न बनाउनको लागि के के कुराहरूको आवश्यक पर्छ, त्यो सबै गर्न आफूहरू तयार रहेको समेत उहाँको भनाइ छ ।
यस्तै कार्यक्रममा बोल्दै प्रदेशका स्वास्थ्यमन्त्री राजु खनालले मुख्यमन्त्रीले आफूलाई राप्ती प्रादेशिक अस्पतालाई छिट्टो भन्दा छिट्टो दुई सय बेडको लागि प्रक्रिया अगाडि बढाउन निर्देशन भएको समेत बताउनुभयो । उहाँले यसका लागि मन्त्रालयबाट काम अगाडि बढाएको समेत बताउनुभयो । जिल्लाबाट प्रदेशमा मुख्यमन्त्रीसहित ३ जना मन्त्री र प्रदेशको योजना आयोगको उपाध्यक्ष पनि यहीबाट भएको हुँदा यहाँका नागरिकहरूको अपेक्षा स्वास्थ्य क्षेत्र र अन्य विकासका क्षेत्रमा रहेको बताउनुभयो ।
दाङ २३ बैशाख २०८०, दाङ जिल्ला तेक्वान्दो संघको आयोजनामा २२गते देखि सन्चालन भएको नगर स्तरीय प्रथम धन बहादुर नेपाली प्रतियोगिता सम्पन्न भएको छ ।
प्रतियोगिताका बिजयी खेलाडीलाई लुम्बिनी प्रदेश तेक्वान्दो संघका अध्यक्ष बिमल रिजाल, दाङ जिल्ला तेक्वान्दो संघका अध्यक्ष बिष्णु प्रसाद अधिकारी, प्रमुख प्रशिक्षक भिमलाल बि क, खेलाडीको अभिभावकहरुले पुरस्कार वितरण गरेका थिए । प्रमुख अतिथिद्वरा धन बहादुर नेपाली को पत्नी भगवती नेपालीलाई खादा लगाएर सम्मान गर्नु भएको थियो।
प्रतियोगितामा तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाका खेलाडीको सहभागिता रहेको थियो । आयोजकका अनुसार २०० जना खेलाडीले प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएका थिए । प्रतियोगिताको समापन कार्यक्रम लुम्बिनी प्रदेश तेक्वान्दो संघ का अध्यक्ष बिमल रिजालको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्पन्न भएको थियो ।
समापन कार्यक्रममा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका ८ का वडाध्यक्ष धर्म वलि , खेलाडीको अभिभावक लगायतको उपस्थिती रहेको कुरा प्रथम धन बहादुर नेपाली स्मृति तेक्वान्दो प्रतियोगिताका आयोजक बम बहादुर वि.क ले बताए।
रमा बुढा मगर -=======
तुलसीपुर १४ बैशाख २०८०, मिती २०७९ साल मङ्सिर ३ गते तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाले एउटा सुचना जारी गर्दै उपमहानगरको नाममा रहेको बिभिन्न स्थानमा रहेका जग्गा अतिक्रमणमा परेको र अतिक्रमण गर्ने ब्यक्ती हरुले ३५ दिन भित्र सो जग्गामा बनेका आफ्ना घर टहरा हटाउनु नहटाए कानुन बमोजिम उपमहानगरले हटाउने व्यहोरा उल्लेख गरिएको थियो सार्वजनिक गर्र्यो | सुचना सार्वजनिक भए पछी तुलासिपुर बजार तातियो र सबै ठाउँमा उपमहानगरको सुचनाको चर्चा चल्यो |
तर त्यसको ४ महिना नबित्दै उपमहानगरले नै तिनै जग्गा अतिक्रमणकारी हरु मध्य १० जनालाई आफ्नो अतिक्रमणमा परेको जग्गा कौडीको भाउमा बिक्री गरी रजिस्ट्रेशन पास गरी दिनु भनी श्री मालपोत कार्यालय तुलसीपुर लाइ सिफारिस गरी पठाई ९ जनाको नाममा उपमहानगरको अतिक्रमित जग्गा रजिस्ट्रेशन पास भएर व्यक्तीका नाउमा गई सकेको रहस्य खुलेको छ | ९ जना ब्यक्तीको नाउमा रजिस्ट्रेशन पास भएर गएको जग्गा दाङ को तुलसीपुर स्थित बसपार्कको जग्गा हो | बस पार्क बनाउन
तत्कालिन तुलसीपुर नगरपालिकाको नाउमा रजिस्ट्रेशन पास भएको तुलसीपुर ५ ख साविक कित्ता नम्बर ५४३ खारेज भई बनेको कित्ता नम्बर ४९९३ बाट अतिक्रमित भएका जग्गा गुमानसिंह बुढाथोकी, रिता बोहरा, रामचन्द्र के सी,धर्मराज वली, बिर बहादुर वली,गुमाने वली,दिपक कंडेल, पबी पुन र बिर बहादुर वलीको नाउमा उपमहानगरको अतिक्रमित भएको जग्गा रजिस्ट्रेशन पास भई सकेको छ भने सेवकराम भण्डारी लाइ पास दिनु भनी लेखिएको जग्गा बाटोमा पर्ने भएकाले अझै
रजिस्ट्रेशन पास भई नसकेको र पास हुने क्रममा रहेको कुरा उपमहानगरका एक अधिकृतले नाम नबताउने शर्तमा भने |अतिक्रमणमा परेको उपमहानगरको तुलसीपुर स्थित तुलसीपुर ५ ख कित्ता नम्बर ५४४ ज बि ०-१०-१४ गट्ठा,तुलसीपुर ५ ख कै कित्ता नम्बर ५४५ को ज बि ०-३-० गट्ठा, कित्ता नम्बर ५ ख ५४६ ज बि ०-११-०० गट्ठा,साविक कित्ता नम्बर ५४३ बदर भई बनेको कित्ता नम्बर ४९९३ र तुलसीपुर ५ घ कित्ता नम्बर ८१२ ज बि ०-१०-० गट्ठा जग्गा अतिक्रमणमा परेकोमा हाल
अतिक्रमणकारी हरुलाई कौडीको भाउमा बेचेर रजिस्ट्रेशन पास गरी दिएको घडेरी कित्ता नम्बर ४९९३ संग सटेको पुर्व मोहडा भएका घडेरी हुन् र ती घडेरी हरुमा गगनचुम्बी भवन समेत बनी सकेका छन् | साविक कित्ता नम्बर ५४३ बदर भई बनेको कित्ता नम्बर ४९९३ बाट कित्ता कात्त भएर हाल कित्ता नम्बर ५७३० गुमाने वली,कित्ता नम्बर ५७२७ रामचन्द्र के सी,कित्ता नम्बर ५७२९ बिर बहादुर वली, कित्ता नम्बर ५७२८ धर्मराज वली,कित्ता नम्बर ५७२६ गुमानसिंह बुढाथोकी र रिता बोहरा,कित्ता नम्बर
५७३१ बिर बहादुर वली,दिपक कंडेल र पबी पुन समेतका नाउमा रजिस्ट्रेशन पास भई गएको व्यहोरा मालपोत कार्यालय तुलसीपुर दाङ को मिती २०८० बैशाख १४ को चलानी नम्बर ५५०३ राप्ती पहिचान डटकम लाइ उपलब्ध गराएको सुचनामा उल्लेख गरेको छ | यस बारे तुलसीपुर उपमहानगर कार्यालयमा सोधीखोजी गर्दा कोइ खुलेर बोल्न चाहन्नन भने एक अधिकृतले सब्बै जग्गा होइन तर तत्कालिन तुलसीपुर नगरपालिकाले चिट्ठाप्रथा बाट बिक्री गरिएको घडेरीका मालिकले आ-आफ्ना घडेरी
संग सटेको जग्गा अतिक्रमण गरेका रहिछन त्यही अतिक्रमित भएको जग्गा लाइ प्रती वर्ग मिटर २० हजारका दरले कार्यालय ले बिक्री गरेको हो नाम नबताउने शर्तमा उनले भने | यसै बिषयमा हामीले तुलसीपुर उपमहानगरका नगर प्रमुख टिकाराम खडका लाइ फोन गरेर अतिक्रमण हटाउछु भनेको उपमहानगरले अतिक्रमणकारी हरुलाई नै कौडीको भाउमा उपमहानगरको जग्गा किन बेचेको हो ? भनी प्रश्न गर्दा जस जसका नाउमा जग्गा पास भए तिनी हरुले तत्कालिन तुलसीपुर नगरपालिका संग जग्गा
किन्दा र न पा ले उनी हरुलाई जग्गा बेच्दा तोकेको क्षेत्रफल भन्दा प्रती ब्यक्ती १२/१२ वर्ग मिटर बढी जग्गा अतिक्रमण गरी घर टहरा बनाइ बसेका रहिछन त्यही १२/ १२ वर्ग मिटर अतिक्रमित जग्गाको पैसा लिएर उनी हरुलाइ जग्गा पास गरिदिइएको हो भन्ने जवाफ फर्काए | अतिक्रमणमा परेको जग्गा बाट अतिक्रमण हटाउछु भनेर सुचना जारी गर्ने तर तिनै अतिक्रमणकारी हरुले
अतिक्रमण गरेको जग्गा उनी हरुलाई नै कौडीको भाउमा रजिस्ट्रेशन पास के का लागी गरीदिनु भएको हो भन्ने हाम्रो अर्को प्रश्नमा हालको बजार मूल्य अनुसार जग्गा बिक्री भएको हो नगर सभा तथा कार्यपालिकाको बैठकको निर्णय अनुसार नै यो काम भएको हो नगर प्रमुख खडकाले बताए |
रमा बुढा मगर-=======
तुलसीपुर १३ बैशाख २०८०, दाङ र सल्यान का गरी २ लाख १ हजार २५२ घरधुरी समुदायका ९ लाख १४ हजार ९४५ जनाले साँझ बिहान खाने अन्नबाली,दलहन,फलफुल,सागपात,अन्य तरकारी र तेलहन बाली उत्पादन गर्न नभई नहुने रासायनिक मल वितरण गर्ने तुलसीपुर स्थित कृषी सामग्री कम्पनी लिमिटेडको खादमल संचित गर्ने गोदामघर ढल्ने अवश्थामा पुगेको छ |शासन ब्यबश्था फेर्ने हरुले अवश्था फेर्न नसकेको एउटा ज्वलन्त उदाहरण झल्किने यो खादमल राख्ने गोदामघर तत्कालिन राजा श्री ५
बिरेन्द्र बिर बिक्रम शाहदेवको शासनकालमा २०२९ साल मा निर्माण सुरु भएर २०३० सालमा निर्माण सम्पन्न भई संचालनमा आएको कुरा जानकार हरु बताउछन | तुलसीपुर बजारको सल्यान रोडमा रहेको २५ हात चौडा ६८ हात लामो १२ हात जती अग्लो गोदामघरको क्षमता ५०० मेट्रिक टन १० हजार बोरा रहेको छ | उक्त गोदामघर लाइ २०७२ सालमा पूर्वी नेपालमा ज्यानी नोक्सान पुर्र्याएको महाभूकम्पले हल्लाउदा गोदामघरको गाह्रो हरुमा ठाउँ ठाउँमा धाँजा फाटेका छन् |गोदामघरको दक्षिण
तर्फको गाह्रो धाँजा फाटेर भित्र बाट बाहिरको दृश्य समेत देखिने गरेको छ भने गोदामघरको सबै बान्ना हरुमा चिरा परी सकेका छन् | त्यो बान्ना फाटेर त्यहाँ बाट उज्यालो भित्र आउछ ७० वर्षीय पल्लीदार अम्मरभोग आले ले राप्ति पहिचान संग भने | म २०३१ साल देखी यहीं पल्लीदारी गरी रहेको छु म संग संगै पल्लीदारी गर्ने ५ जना मरी सके म जिउदै छु,२०३१ साल सम्म त् खाद्यको गोदाम पनी यै हो, यता दक्षिण तिर चामल र उत्तर तिर खादमल राख्थ्यौं बिरेन्द्र सरकारले यो गोदाम बनाइदिनु भएको
हो आले ले अगाडी भने | चुनसुर्कीको घोलाको सहयोगमा पक्की ईटाको गाह्रो चिनाएर निर्माण गरिएको गोदामघर बनेको ५१ वर्ष पुग्दै गर्दा ढल्ने अवश्थामा पुगेको भए पनी ब्यबश्था फेरे मात्रै अवश्था फेरिन्छ भन्दै किसानलाइ उचालेर किसानकै आडमा बिभिन्न कालखण्डमा स्थापित भएका पार्टी र ति पार्टीका नेता हरुले किसानको खेतबारीमा अन्न उब्जाउन अत्यावश्यक मलखाद संचित र वितरण गर्न पक्की संरचना सहितको गोदामघर बनाउने तर्फ नसोचेको पाइएको छ |इटालाइ पिसेर धुलो पारी चुन
मिसाएर बनाएको घोला लाइ चुनसुर्की भनिन्छ त्यसको बैज्ञानिक सुरक्षित प्रभाव कती हो त्यो भन्न सकिन्न, तर हाल प्रविधीले भित्र्याएको सिमेन्टको सुरक्षित प्रभाव ५० वर्ष हो भने चुनसुर्की सिमेन्ट भन्दा निक्कै कमजोर हो कृषी सामग्रीको गोदामघरको गाह्रो यदी चुनसुर्की घोला बाट चिनाइएको हो भने यसको सुरक्षित प्रभाव वर्षौं पहिले समाप्त भई सकेको छ अब यसलाई सानोतिनो भूकम्पको झड्काले पनी तहसनहस पार्न सक्छ त्यसैले राज्य र राज्य संचालन स्तरमा पुगेका जिम्मेवार मान्छे हरुले यो
गोदामघरको तत्काल विकल्प खोज्नु उचित हुन्छ एक जना सिभिल इन्जिनियर पवन योगीले राप्ति पहिचान लाइ बताए | मैले त्यो गोदामघरको सम्पूर्ण संरचना हेरेको छु जती बेला पनी ढल्न सक्छ गोदामघरको धाँजा फाटेको गाह्रो त् तपाई हरुले पनी देखी रहनु भएको छ यो अब कत्ती पनी सुरक्षित छैन योगी ले अगाडी भने |राजधानीको कुलेश्वरमा केन्द्रीय कार्यालय रहेको कृषी सामग्री कम्पनी लिमिटेडको दाङ शाखा स्थापना गर्न २०२८ साल तिर हाम्रा बुवा देबि प्रसाद गिरीले थोरै मुआब्जा लिएर
तुलसीपुर शाखा लाइ जग्गा उपलब्ध गराउनु भएको हो नेपाली कांग्रसका केन्द्रीय सदस्य गेहेन्द्र गिरीले हामी संग बताए | उनका अनुसार हाल कृषी सामग्रीको गोदाम रहेको जग्गामा ३ वटा कित्ता छन् ३ वटा कित्ता गरी ६ गट्ठा ६ धुर जग्गा बुवाले कृषी सामग्री को कार्यालय लाइ पास गरेर दिनु भएको हो गिरीले अगाडी भने | उनका अनुसार पहिला गोदामघरको बाहिरी भागमा समेत चुनसुर्कीको लेप लगाएर पोतिएकोमा वर्षायाममा बान्नो रसाएर पानीले खादमल पग्लेर नोक्सान हुन् थाले पछी गोदामघरको चारै
तिर सिमेन्टले प्लास्टर गरिएको हो उनले भने | यही बिषयमा तपाईकै घर अगाडी रहेको तपाईले साँझ बिहान खाने खाद्यान्न उत्पादन गर्न अत्यावश्यक पदार्थ खादमल वितरण र संचित गर्ने गोदामघर ढल्ने अवश्थामा पुगी सक्यो तपाई हरु के काम गर्दै हुनुहुन्छ भन्ने प्रश्न बनाएर दाङ क्षेत्र नम्बर ३ का सांसद दिपक गिरीलाई फोन गर्दा त्यता तिर त् खासै ध्यान गएको थिएन तर आज बाट ध्यान केन्द्रित भयो र काम पनी हुन्छ गिरीले राप्ति पहिचान लाइ बताए | अरु धेरै कुरा गर्नु छैन त्यो गोदामघर नयाँ
बनाउने गरी काम सुरु हुन्छ उनले अगाडी भने | राजशाही शासनले नेपाली जनतालाई हक-अधिकार दिएन भन्दै नेपाली जनतालाई उचालेर राजाको शासन त् अन्त्य गरे तर राजाले त्यो ढुंगे युग जस्तै युगमा जनताका लागी निर्माण र स्थापना गरेका संरचना मर्मत सम्भार गरेर जनतालाई सेवा दिने तर्फ समेत कल्पना नगरिएको कुरा यो गोदामघरको दुरदसाले देखाई रहेको छ | यता यही बिषयमा कृषी सामग्री कम्पनी लिमिटेडका तुलसीपुर शाखा प्रमुखमा तिर्थराज न्यौपाने लाई भेटेर गोदामघरको यस्तो
अवश्था होओंजेल सम्म यसको जानकारी सम्बन्धित निकायलाई किन नगराको भनी प्रश्न सोध्दा आफु तल्लो तहको कर्मचारी भएको तर पनी यो बारेमा केन्द्रमा जानकारी गराई सकेको कुरा बताए | मैले जानकारी गराए पछी केन्द्र बाट प्राविधिकको टोली आएर निरीक्षण गरेर भर्खरै फर्केको छ यसलाई मर्मत गरेर संचालनमा ल्याउने गरी तयारी भएको छ न्यौपाने ले अगाडी भने |
कार्यालय प्रमुखले मर्मत गरेर संचालनमा ल्याउने तयारी भएको भनी रहंदा गोदामघरको वर्तमानको अवश्था हेर्दा त्यो गोदामघर मर्मत गरेर नहुने र मर्मत गरेर संचालनमा ल्याए पमी त्यो सुरक्षित नहुने कुरा आँखे दृष्टीले समेत छर्लंग देखाई रहेको छ |
रमा बुढा मगर -======
तुलसीपुर २३ चैत २०७९, दाङ को तुलसीपुर स्थित राप्ति प्रादेशिक अस्पताल को फाइल अख्तियारमा पुगेको छ | नेपाल रेडक्रस सोशायटीले अस्पताल परिसरमा बनाएको अक्सिजन प्लान्ट निर्माण तथा खरिद गर्दा भ्रस्टाचार भएको भन्दै फाइल अख्तियारमा पुगेको हो |क्यानेडियन रेडक्रस को आर्थिक सहयोगमा नेपाल रेडक्रस को केन्द्रिय कार्यालय र दाङ शाखा
कार्यालयको सक्रियतामा राप्ति प्रादेशिक अस्पतालको पछाडी दक्षिणमा प्रती घण्टा ८ वटा सिलिन्डर अक्सिजन उत्पादन क्षमताको प्लान्ट निर्माण गर्ने भन्दै काम थालनी गरे पनी निर्माण भएर संचालन गरेर हेर्दा उक्त प्लान्टले प्रती घण्टा मुस्किल ले ४ वटा सिलिन्डर मात्रै अक्सिजन उत्पादन गरे पछी अक्सिजन प्लान्ट निर्माण तथा सामग्री खरिदमा भ्रस्टाचार भएको भन्दै
अख्तियारमा उजुरी परेको हो | क्यानेडियन रेडक्रसले प्रति घण्टा ८ सिलिन्डर अक्सिजन उत्पादनको लक्ष राखेर उक्त प्लान्ट बनाउनका लागी ३ करोड २४ लाख ३३ हजार ३५० रुपैयाँ नेपाल स्थित नेपाल रेडक्रस लाइ उपलब्ध गराएको देखिन्छ | क्यानेडियन रेडक्रस ले उपलब्ध गराएको रकम बाट २ करोड ३३ लाख ६७ हजार ३०० रुपैयाँ अक्सिजन उत्पादन गर्ने मेशिन
किन्न खर्च भएको र बाँकी रकम मध्य अक्सिजन सप्लाई गर्ने पाइप खरिद तर्फ ३८ लाख ७२ ह्जार ३५८ रुपैयाँ, बिजुली को सामान किन्न भन्दै ३२ लाख ३९ हजार २४१ रुपैयाँ र अक्सिजन प्लान्ट राख्न आवश्यक घर टहरा बनाउन १९ लाख ५४ हजार ४५१ रुपैयाँ खर्च गरिएको कुरा नेपाल रेडक्रस केन्द्रिय कार्यालय काठमाडौं का भोला घिमिरेले प्लान्ट हस्तान्तरण गर्न आयोजना
गरिएको कार्यक्रममा जानकारी गराएका थिए | तर क्यानेडियन रेडक्रसले प्रदान गरेको रकम बाट निर्माण गरिएको अक्सिजन प्लान्टमा रकम हिनामिना भएको भन्दै अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग नेपालगंज सम्पर्क कार्यालयमा उजुरी दिईएको कुरा श्रोत ले जानकारी गराएको छ | झन्डै २० लाखमा बनाइएको प्लान्ट राख्ने घर हेर्दा त्यती रकम खर्च नहुने प्रस्ट
देखिन्छ भने अक्सिजन पाइप लाइन बिस्तार गरेको भन्दै ३८ लाख ७२ हजार ३५८ रुपैयाँ खर्च देखाइए पनी पाइप कहाँ र कती परिमाणको कुन प्रक्रिया बाट खरिद गरी जडान गरिएको हो भनी कहीं कतै खुलाइएको छैन उजुरी कर्ता श्रोतले भन्यो | त्यस्तै प्लान्ट चलाउन बिजुलीका सरसामान किन्न मात्रै ३२ लाख ३९ हजार २४१ रुपैयाँ खर्च भएको जानकारी गराइए पनी त्यो रकम
बाट बिजुलीका के कती कस्ता सामग्री कती परिमाणमा कुन प्रक्रिया बाट खरिद गरी प्लान्ट मा लगाइएको हो भनी नखुलाउनुले पनी त्यसमा भ्रस्टाचार भएको हुन् सक्छ फेरी उजुरी श्रोतले भन्यो | २ करोड ३३ लाख ६७ हजार ३०० रुपैयाँ अक्सिजन उत्पादन गर्ने यन्त्र खरिद गर्दा खर्च भएको भनिए पनी जडान भएका यन्त्र लाइ त्यती ठुलो रकम खर्चेर कहाँ कसले कसरी कुन प्रक्रिया
बाट खरिद गरी जडान गरिएको हो र अक्सिजन प्लान्टले लक्ष राखे जती प्रती घण्टा ८ सिलिन्डर अक्सिजन किन उत्पादन गरेन भनेर स्पस्ट नखुलाइनुले पनी अक्सिजन प्लान्ट जडान गर्दा भ्रस्टाचार भएको कुरा देखाउछ उनले भने | यस बिषयमा रेडक्रस नेपाल का केन्द्रिय कार्यालय र रेडक्रस दाङ शाखाका गरी ७ जना बिरुद्द भ्रस्टाचार गरेको भनी अख्तियारमा उजुरी दिईएको छ|
दाङ जिल्लाकै गौरवको सडक स्तरोन्नतिको आयोजना घोराही—तुलसीपुर चारलेन सडक चाउमिन जस्तै बल्झिएको छ । चाउमिनका रेशामा फेद टुप्पा पहिल्याउन कठिन भएजस्तै यो चारलेन परीयोजना पनि त्यसरीनै बल्झिएको छ । यसले नागरीकहरुलाई दैनिक सास्ती मात्र होइन, वातावरणिय प्रदुषणका कारण हुने रोगको समेत शिकार बनाएको छ । सडक किनाराका स्थानीयबासीहरुमा दम तथा स्वासप्रश्वासमा समस्या देखिन थालेको छ ।
भारतीय एक्जिम बैंकको सशर्त सहुलियत ऋणमा भारतकै मुम्बै स्थित तथ्य इन्जिनियरिङ एण्ड इन्फा प्रोजेक्टले यो सडक स्तरोन्नतिको ठेक्का लियो । यसलाई सडक विभाग अन्तर्गतको रोड इम्प्रुभमेन्ट प्रोजेक्ट (आरआइपि) मार्फत हेरिन्छ । तर आरआइपिले पनि यसको समस्याको गुजुल्टो फुकाउने सन्दर्भमा कुनै अर्थपुर्ण भूमिका खेल्न सकेको छैन । लमहीको रातोडाडामा रहेको परीयोजना कार्यालयले पनि यसको अन्तिम टुंगो लगाउने हैसियत राख्दैन ।
एक्जिम बैंकको एक करोड २१ लाख अमेरीकि डलर बजेटको यो आयोजनाको ठेक्का लिने तथ्य इन्जिनियरीङ कामकालागी फिल्डमा आएन । अहिले सम्म ७ जना प्रतिनिधि फेर्यो । तर काम हुन सकेन । चारलेनको सकस कहाँ गुजुल्टो परेको छ ? भन्ने लमही परीयोजना पनि अन्योलमा छ । किनकि पेटि ठेकेदार फेर्ने र काम गराउने काम काठमाण्डौकै परीयोजना कार्यालयबाट हुँदै आयो ।
खासमा चारलेन प्रमुख चारवटा कारणले बल्झिएको छ । सडक विस्तारका क्रममा हजारौं रुखहरु काटिए । वरपिपलदेखि आम मसलासम्मका रुखहरु काटिए । कतिपय स्थानमा सालका रुखहरु पनि कटान भए । तर ती काठहरु डिभिजन वन कार्यालयलाई ह्यान्ड ओभर गर्ने काम निर्माण कम्पनीबाट हुन सकेको छैन । काटिएका काठहरु कसैले सोनापुरको यार्डमा राखिएको आँकलन गरीरहेका छन्, कसैले विचबाटै काम लाग्ने काठहरु विक्रि भैसकेको बताउँदै आएका छन् । चारलेन परीयोजनाको काठ र नदीजन्य पदार्थ राखिएको सोनापुर सिमेन्टको यार्डमा दुई वटा ताला लगाइएका छन् । एउटा सुरुको ठेकेदार अनुप पाण्डेको, अर्को सोनापुर सिमेन्ट उद्योगको ।
चारलेन स्तरोन्नतीका क्रममा यसै साता फेरी सडकमा पारिएका खाडलमा दुर्घटना भएर थप तीन जनाको मृत्यु भएको छ । प्युठानबाट दाङ आउँदै गरेका मोटरसाइकल यात्री सडक दुर्घटनामा निधन भयो । करीव चारलेन सडक निर्माण सुरु भए यता सडक दुर्घटनामा परेर कम्तिमा ३० जनाको निधन भैसकेको छ ।
अनुपले चारलेन सडक निर्माणका क्रममा सिमेन्टको विल भुक्तानी नगरेको भन्दै ती सामाग्रीहरु ताला लगाउनु परेको सोनापुर सिमेन्ट उद्योगका अधिकारीहरुले बताउँदै आएका छन् । चारलेन सडकका नाममा खोलानालाबाट निकालिएका ढुंगा वालुवा कहाँ राखिएका छन ? ती सडकमा प्रयोग भए भएनन् भन्ने पनि निक्यौल हुन सकिरहेको छैन । त्यसैगरी यस अघिका पेटि ठेकेदारहरुले मजदुर लगायत विभिन्न पसलहरुमा रहेको उधारो कति हो ? त्यो पनि एकिन हुन सकिरहेको छैन ।
यी उल्झनहरु फुकाउन जिल्ला तहमा भएका वार्ता निष्कर्षविहीन भैरहेका छन् । सिडिओ एक्लैले सक्दैनन्, परीयोजना प्रमुखले सक्दैनन्, जिल्ला समन्वय समितिको संयोजनले मात्रै पनि असम्भव देखिएको छ । यी उल्झन फुकाउन केन्द्रमा छलफल प्रक्रिया त सुरु भएको छ, तर अन्तिम निस्कर्ष निस्कन सकेको छैन ।
चारलेनको ठेक्का तोड्ने प्रक्रिया अनुरुप निर्माण कम्पनीलाई परीयोजनाले चौध दिने सूचना जारी गरेको थियो । तर तीन साता वित्दा पनि निर्माण कम्पनी सम्पर्कमा आएको छैन । निर्माण कम्पनी किन सम्पर्कमा आउन चाहेको छैन भन्ने पनि नेपाल सरकारका अधिकारीहरुलाइ जानकारी छैन । ‘हामीहरु अहिले पनि यहि छलफलमा छौं, ती उल्झनहरुलाई कसरी सुल्ट्याउने भनेर, तर अन्तिम निष्कर्ष निस्केको छैन’ चारलेन सडक परीयोजनाका कल्सल्टेन्ट इश्वर अमागाइले बताए । परीयोजना कार्यालय लमहीका अधिकारीहरुले भने यो विषयमा सम्पर्कमा आउनै चाहदैनन् । आयोजना प्रमुख आशिष थापाको फोन रिसिभनै हुँदैन ।
चारलेन स्तरोन्नतीका क्रममा यसै साता फेरी सडकमा पारिएका खाडलमा दुर्घटना भएर थप तीन जनाको मृत्यु भएको छ । प्युठानबाट दाङ आउँदै गरेका मोटरसाइकल यात्री सडक दुर्घटनामा निधन भयो । करीव चारलेन सडक निर्माण सुरु भए यता सडक दुर्घटनामा परेर कम्तिमा ३० जनाको निधन भैसकेको छ । सडक धुलाम्मे र हिलाम्मे हुने अवस्थामा छ । तुलसीपुर र घोराही उपमहानगरपालिकाका युवा व्यवसायीहरुको पहलमा सडकका खाडलहरु त पुरीए, तर दीर्घकालीन रुपमा यसरी पुरिएका खाडलहरुबाट सहज यातायातको परिकल्पना गर्न सकिंदैन ।
यो वेथितिका विरुद्धमा पटक–पटक सडक बन्द गरिए, चक्का जाम गरिए, संघीय संसदमा पनि यहाँका सांसद दिपक गिरीले आवाज उठाए, तर समस्याको सम्वोधन राज्यको माथिल्लो निकायबाट हुन सकेको छैन । ठेक्का तोड्ने सूचना निकालेर पनि सरकारी अधिकारीहरु निर्णय विहिन अवस्थामा छन् । न ठेक्का तोडिएको छ, न नयाँ प्रक्रिया सुरु भएको छ । यसले जिल्लाबासीलाई निकै सास्ती दिएको छ ।
साक्षी खबरवाट
रमा बुढा मगर–=====
तुलसीपुर ९ चैत २०७९, दाङ को तुलसीपुरमा दुइ मोटरसाइकल एक आपसमा ठोक्किदा दुइ जना घाइते भएका छन | सल्यान बाट तुलसीपुर बजार त्यर्फ़ जाँदै गरेको रा ६ प् ४८२५ नम्बर को मोटरसाइकल र विपरित दिसा बाट आइ रहेको रा ५ प् ४७९० नम्बर को मोटरसाइकल तुलसीपुर को शिवनगर टोल को डाँडापातु भन्ने स्थानमा एक आपसमा ठोक्किदा उनी हरु घाइते
भएका हुन् |घाइते हुनेमा रोल्पा जिल्ला परिवर्तन गा पा वडा नम्बर ३ बाघमारा बस्ने वर्ष २९ को टेक बहादुर के सी र विपरित दिसा बाट गइ रहेको रा ५ प् ४७९० नम्बर को मोटर साइकल का चालक सल्यान जिल्ला कपुरकोट गा पा वडा नम्बर ३ वर्ष २५ का धन बहादुर रावत रहेका छन् | घाइते मध्य के सी को पेट र दाहिने खुट्टामा भित्री चोट लागेको छ भने रावत को .अनुहार र
दाहिने हातमा सामान्य चोट लागेको कुरा इलाका प्रहरी कार्यालय न तुलसीपुरले जानकारी दिएको छ |घाइते के सी को अवश्था मध्यम रहेको छ भने रावत को अवश्था सामान्य रहेको र रावत संग सवारी चालक प्रमाणपत्र नभएको कुरा प्रहरी ले जनाएको छ |
रमा बुढा मगर -====
तुलसीपुर २५ फागुन २०७९,,दुवै जना बुढा बुढी लाइ बिहेमा आउने पाहुना हरु लाइ स्वागत गर्न भ्याई नभ्याई थियो, उता मण्डप सजाइएको थियो भने पण्डित ले मन्त्र पढ्दै गरेको देखियो | तर त्यही बिच् कहिले बुढा को आँखा रसाउन खोज्थे भने कहिले बुढी आमाको आँखाले त्यो बिहेमा खास मान्छे लाइ नदेखेको जस्तो वा देख्न नपाएको जस्तो आभाष दिन्थ्यो | फागुन २५ गते
दाङको तुलसीपुर स्थित होटेल मुनालमा सम्पन्न हुन् गइ रहेको बिहेमा देखिएको दृश्य हो यो | आफ्नो एक मात्र छोराको मृत्यु पश्चात बुहारी लाइ कन्यादान गरी बिदाइ गर्नु अघिको असामान्य घडीमा देखिएको थियो त्यस्तो दृश्य | दाङ को तुलसीपुर मा मेडिकल ब्यबशाय गर्दै आइ रहेका शिव श्रेष्ठ र बिना श्रेष्ठ ले आफ्ना एक मात्र छोरा सुबिन श्रेष्ठ लाइ कहिल्यै नपाउने गरी
गुमाउन पुगे | क्यान्सर बाट थलिएका ३३ वर्षीय सुबिन को २०७४ साल कात्तिक ५ गते निधन भएको थियो | छोराको निधन पछी बुहारी आरती लाइ छोरी सरह मायाँ ममता दिँदै आइ रहेका श्रेष्ठ दम्पतीले बुहारी को उज्वल भविष्यका लागी आफैले कन्यादान गरेर अनमाइ दिएका छन् | उनी हरुले आरतीका माइती पक्ष समेत लाइ अनुरोध गरेर बुहारीको बिहे बर्दघाट नगरपालिका वडा
नम्बर ५ निवासी चंदनध्वज के सी संग गरी दिएका हुन् | बुहारी हैन छोरी नै हो मेरो आज बिहे गरी दिएँ शिव श्रेष्ठ ले राप्ती पहिचान संगको कुराकानीमा बताए | मलाइ त् आज औधी खुशी लागेको छ छोराले हाम्रा जिम्मा दिएर छोडेको उसको प्रेम लाइ अझै फलोस फुलोस भन्ने इच्छा चाहना अनुसार फल्ने फुल्ने ठाउँमा सम्मान पुर्वक पठाउन थालेका छौं आरती की सासु आमा र
सुबिन का आमा बिना श्रेष्ठ ले हामी संग कुरा गर्दै भनिन | छोराको मृत्यु पश्चात आज सम्म छोरी हामी संगै मायाँ प्रेम स्नेहका साथ् बसिन आज त्यही मायाँ प्रेम र स्नेहका साथ इनलाई बिदाइ गर्दै छम उनले अगाडी भनिन | जिबनमा जिबन साथी गुमाएका एकल
महिला हरु माथी कैयन प्रकार का अमानविय दुर्ब्यबहार गरेको पराय देखिने हाम्रो समाजमा शिव श्रेष्ठ र बिना श्रेष्ठ जस्ता फराकिला र उदाहरणीय बिचार बोकेका मान्छे हरु पनी यहीं बस्छन है भनेर भन्न मिल्ने एउटा ज्वलन्त उदाहरण बन्न पुगेका छन् श्रेष्ठ दम्पती |
बिर बहादुर बि क –======
दाङ को तुलसीपुर क्षेत्रमा यस्तो देखियो २०७९ को होली |
होली विशेषांक २०७९ राप्ति पहिचान डटकम |
होली विशेषांक २०७९ राप्ति पहिचान डटकम |
प्रकाशक तथा कार्यकारी सम्पादक- एग्गे बहादुर बुढा मगर
सम्पादक- प्रेम बहादुर गुरुङ
प्रधान सम्पादक -रमा बुढा मगर
रिपोर्टर- बिर बहादुर बि क
©2023 Rapti Pahichan. All rights reserved.