विजौरी/ दाङको विजौरी स्थित प्रादेशिक आयूर्वेदले स्वर्ण प्राशन विधिवाट सेवा दिने तयारी गर्देछ । शुक्रवारदेखि वच्चाहरुको लागि सेवा थप्दै अव आयूर्वेद पद्धतीवाट वच्चाहरुलाई सेवा दिन थालेको छ । वालरोग विशेषज्ञ डा.हरिशंकर चौधरीले वच्चाहरुलाई पनि आयूर्वेद पद्दतीवाट सेवा दिने जानकारी दिनु भएको छ । प्रत्येक महिनाकोे पुष्य नक्षत्रको शुभ साइतमा स्वर्ण प्राशन दिन लिने गरिन्छ ।
बच्चाका लागि किन लाभदायक ?
स्वर्ण प्राशन बच्चाहरूका लागि आयुर्वेदको वरदान हो । उनीहरुलाई बलियो र बुद्धिमानी बनाउनको लागि गर्नुपर्ने कृत्य हो यो । यहाँ स्वर्ण प्राशन संस्कार के हो, यो संस्कार बच्चाहरुको लागि कति पुरानो हो र स्वर्ण प्राशन संस्कारबाट कति लाभ लिन सकिन्छ ? भन्ने विषय उल्लेख गरिएको छ ।
जब घरमा बच्चा जन्मिन्छ, आमाबुबाको खुशीको कुनै सीमा हुँदैन। यो खुशीको अवसरमा सम्पूर्ण परिवार र यहाँसम्म कि आफन्तहरु समेत खुशी मनाउँछन्। यस्तो स्थितिमा आमाबाबुले बच्चाको राम्रो स्वास्थ्यका लागि र रोगहरुबाट बचाउनका लागि केही प्राचीन संस्कारहरु अपनाउँछन् । ताकि बच्चा स्वस्थ रहन्छ र रोगहरुसँग लड्नका लागि सक्षम हुन्छ।
प्राचीन संस्कारमध्ये एक स्वर्ण प्राशन पनि हो । यो सनातन धर्मको १६ संस्कार मध्ये एक हो । स्वर्ण प्राशन संस्कार आयुर्वेदिक चिकित्साको विरासत हो, जसले बच्चाहरुमा हुने मौसमी रोगहरुबाट बचाउँछ। यसले बच्चाहरूको समग्र स्वास्थ्यमा भूमिका खेल्छ ।
स्वर्ण प्राशन संस्कार के हो ?
स्वर्ण प्राशन संस्कार जडिबुटी जस्तै मह, अश्वगंधा, शंखपुष्पी, वाचा आदिलाई सुनसँग मिसाएर तयार पारिएको रसायन हो । जुन पुष्य नक्षत्रको शुभ साइतमा लिने गरिन्छ । स्वर्ण प्राशन संस्कार बच्चाहरूको शारीरिक र मानसिक गतिमा सुधार ल्याउने संस्कार हो । यो धेरै प्रभावकारी छ र प्रतिरक्षा बढाउने खालको पनि रहेको बताइन्छ ।
स्वर्ण प्राशन संस्कार कहिले र कसरी गरिन्छ ?
हिन्दू परम्परा अनुसार जब बच्चा जन्मन्छ, हिन्दू रीतिरिवाज अनुसार, बच्चाको जिब्रोमा मह लगाउने वा बच्चाको जिब्रोमा सुन वा चाँदीले ‘ओम’ लेख्ने गरिन्छ । तर आजको समयमा धेरै कम मानिसहरुलाई यसको बारेमा थाहा छ। जानकारी नहुँदा धेरै आमाबुबाले यसको कार्यान्वयन पनि गर्ने गरेको पाइँदैन । ज्योतिष शास्त्र अनुसार प्रत्येक महिना पुष्य नक्षत्र आउँछ र उही दिन बच्चालाई आयुर्वेदिक जडीबुटीबाट बनेको रसायन दिइन्छ । यो क्रम लगातार १२ देखि १४ महिनासम्म जारी रहन्छ ।
कुन बच्चाहरु स्वर्ण प्राशन लिन सक्छन् ?
जन्मेदेखि १६ वर्षसम्मका सबै स्वस्थ र अस्वस्थ बच्चाहरुलाई स्वर्ण प्राशन दिन सकिन्छ । यो प्रश्न धेरै मानिसहरुको दिमागमा उठ्न सक्छ कि के यसको कुनै साइड इफेक्ट हुँदैन ? जानकारहरू यसको कुनै साइड इफेक्ट नरहेको सुनाउँछन् ।
स्वर्ण प्राशन संस्कारको महत्व के हो ?
सुन धातुहरुमध्ये सबैभन्दा राम्रो मानिन्छ। स्वर्ण धातु शरीरका लागि महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। यसले बच्चाहरुको वृद्धि र प्रतिरक्षा प्रणालीका लागि योगदान गर्छ ।
स्वर्ण प्राशन संस्कारको लाभ
आयुर्वेद विज्ञान अनुसार स्वर्ण प्राशनका धेरै फाइदा छन् जुन तपाईंको बच्चाको स्वास्थ्यको साथसाथै पुण्य, उज्ज्वल, ऊर्जावान र बलियो बनाउन मद्दत गर्छ । स्वर्ण प्राशन संस्कारको पालन गरेर बच्चाको बुद्धि, दिमाग, शक्ति र पाचन शक्ति बढाउन यसले योगदान गर्छ ।
स्वर्ण प्राशन संस्कारको लाभ
१. स्वर्ण प्राशन संस्कारको पालन गरेर बच्चाको बुद्धि, दिमाग, शक्ति र पाचन शक्ति ठूलो शक्तिसँग बढ्छ ।
२. यदि स्वर्ण प्राशन एक राम्रो आयुर्वेदिक डाक्टरको पर्यवेक्षणमा दैनिक उपभोग गरिन्छ तब बच्चा आश्चर्यजनक हुन्छ ।
३. महिनौंसम्म नियमित खपतसँगै बच्चामा मेमोरी पावर बढ्छ । बच्चा सधैं सम्झन्छ कि उसले के सुन्छ ।
४. बच्चा सुन्दर र बलियो हुन्छ
©2023 Rapti Pahichan. All rights reserved.
